MODERN
modern en eigentijdse huizen
Passiefhuis te Utrecht.
Dit passiefhuis te Utrecht is extreem energiezuinig en was één van de eerst gerealiseerde passiefhuizen van Nederland. De energiebehoefte is minder dan 15 kWh/m2 verwarmd vloeroppervlak op jaarbasis.
- Inhoud:
- 1160 m3
- Vloeroppervlak (BVO):
- 416 m2
Voor Familie Bos is een woning gerealiseerd in Utrecht, Leidsche Rijn. De woning moest voldoen aan de principes van het passiefhuis. Omgevingsfactoren en oriëntatie hebben in sterke mate de verschijning van de woning bepaald. Het bouwsysteem van Isorast vormt het casco, stapelbare EPS-bekistingselementen met een in het werk gestorte betonnen kern.
Op het eerste gezicht lijkt de woning geen klassiek passiefhuis. Aan de zuidzijde is veel glas toegepast, met een pui van 9 m1 hoog zonder overstekken. Dit zou een te “Duitse vormgeving” zijn geworden naar de smaak van de opdrachtgever. Om de lichtinval cq. zonnewarmte te reguleren, zijn lamellen toegepast.
Dit huis is het eerste, door het Duitse “Passivhaus Institut”, gecertificeerde passiefhuis in Nederland.
Behalve een woonhuis moest het huis ook een referentiewoning van passief bouwen worden. De woning laat zien wat er zoal aan thermisch brugvrije gevelbekledingen mogelijk is: wit pleisterwerk aan de zuidzijde, gelijmde gezaagde bakstenen in verschillende richtingen aan de noordzijde, leien op de west- en oostgevel en diverse metaalbekledingen voor randafwerkingen.
Certificaat "Superieur Passiefhuis"Architect Paul Sloven heeft op de bouwbeurs "Gevel" in Ahoy op 29-01-2016 het certificaat "Superieur Passiefhuis" in ontvangst genomen.
Dit is de eerste keer dat dit nieuwe certificaat in Nederland voor een passiefhuis is uitgereikt. Stichting Passief Bouwen heeft dit passiefhuis gecertificeerd omdat het voldoet aan de strengste eisen die de stichting stelt aan een passiefhuis. Mag een 'standaard' passiefhuis nog 15 kW/m2 per jaar aan energie verbruiken, een woning die voldoet aan de eis Passiefhuis-Superieur verbruikt maximaal 10 kW/m2 per jaar.
In 2009 heeft SBS-6 een jaar lang alle bouwactiviteiten van dit unieke huis gefilmd. In 2010 en 2015 heeft SBS-6 de realisatie uitgezonden op tv.
In 2011 heeft het blad Kavel&Huis een uitgebreid artikel besteed aan deze woning.Lees hier het artikel. (pdf, 1.49Mb)
Techniek
Bouwkundig:
- Paalfundering, voorzien van paalisolatie
- Funderingsbalken geïsoleerd
- Gevels van Isorast met een in het werk gestorte betonnen kern.
Elementdikte 437,5 mm. - Platte daken voorzien van PIR-isolatie.
- Hellende daken uitgevoerd in houtskeletbouwelementen
Kozijnen: kunststof passiefhuiskozijnen met drievoudig glas. - Luchtdichte bouwkundige details
- Zonnepanelen tbv warm tapwater
- Warmtepomp
- Balansventilatie met luchtfilters en wtw-unit. De lucht wordt passief gekoeld of verwarmd om het rendement te verhogen in de zomer- en wintermaanden. Een intelligent gebouwbeheersysteem met domotica stuurt alles efficiënt en energiebewust aan
- Recirculatie-afzuigkap in de keuken met actief koolfilter
- Betonkernactivering in alle vloeren. Vloerleidingen geven in de winter lage temperatuur vloerverwarming en in de zomer koeling door koud water rond te pompen.
Het verhaal over de bewoners
(door Berlijn-teksten 2009)
Eerste passiefhuis in Utrecht
Altijd wakker worden met een frisse neus
Gerben Bos is naar eigen zeggen ‘superallergisch’, maar toen hij vijf jaar geleden in een passiefhuis in Duitsland sliep, werd hij zo waar wakker met een frisse neus. Het veranderde zijn leven. Nu bouwt hij in Utrecht zijn eigen droomhuis, passief uiteraard.
Dat aangename ontwaken werd veroorzaakt door de schone lucht in huis. Een van de uitvloeisels van de extreem duurzame eisen die aan een passiefhuis worden gesteld. Wanneer je een zo gering mogelijk energieverbruik nastreeft, zoals bij dit van oorsprong Duitse bouwconcept, moet de schil van het huis als een warme, niets doorlatende deken fungeren. Aan de andere kant heb je dan wel een gebalanceerd ventilatiesysteem nodig dat het binnenklimaat reguleert. Gerben: “Bovendien kun je zonder radiotoren die in gebruik veel stof veroorzaken.”
In de buitenlucht werken
Alles aspecten van een passiefhuis zijn aanwezig in de nieuwbouwwoning van Gerben, die na ruim een jaar zijn voltooiing nadert. Te beginnen met het ontwerp. Op het moment dat de zon de voornaamste warmtebron is, zorg je natuurlijk voor kozijnen op het zuiden en westen en weet je wel beter aan de oost- en noordkant. Vervolgens waak je voor thermische bruggen, kies je de best denkbare isolatie en maak je je huis volkomen luchtdicht.
Gerben en zijn vrouw hebben grotendeels zelf de bouw ter hand genomen. Dat had Gerben zelf pakweg zeven jaar geleden ook niet kunnen vermoeden. Toen was hij actief in de financiële dienstverlening. Hij kwam in aanraking met een duurzaam, hoog isolerend bouwmateriaal, leerde over en ‘beleefde’ een passiefhuis, en was verkocht. “Ik ben zelfs gedurende vijf jaar zeer regelmatig in Duitsland geweest om ervaring in het passief bouwen op te doen. Nu vind ik het heerlijk om in de buitenlucht te werken en iets op te bouwen.”
Vierduizend nietjes afplakken
Wie passief wil bouwen, moet oog voor detail hebben. Zo is op deze plek in Leidsche Rijn de bodem dermate drassig dat 31 palen de grond in zijn gegaan, en stuk voor stuk zijn ze door Gerben geïsoleerd. En een huis luchtdicht maken klinkt misschien eenvoudig, maar het betekent ook dat je vierduizend nietjes – gebruikt om isolerende folie tegen het dak te bevestigen – netjes moet afplakken. Zonder doorzettingsvermogen kom je nergens. “Ik heb hemel en aarde moeten bewegen om een warmtepomp te mogen installeren. Vanwege de drinkwaterwinning is dit een boringvrije zone. Maar de provincie en de gemeente hebben uiteindelijk toegestemd.”
Op het eerste gezicht lijkt de woning aan de Alexandre Lecocqsingel 36 geen klassiek passiefhuis. Hoe zit het bijvoorbeeld met de gulle beglazing? Aan de zuidkant heeft Gerben zelfs kozijnen gestapeld tot een glazen pui van 10 meter hoog. Ofschoon het 3-voudig glas betreft, blijft het een passief unicum. “Tussen de verdiepingen heb ik vacuümpanelen aangebracht”, legt Gerben uit. “Peperduur, maar een extreem goede isolatie. De neopor muren en de dikke laag glaswol in het dak hebben een RC-waarde van ruim boven de 10. Dat is veel beter dan de norm. Ondanks al dat glas voldoet het huis ruimschoots aan de eisen van een passiefhuis.”
Gecertificeerd
Ook het gebruikelijke dakoverstek heeft Gerben achterwege gelaten. Niet zijn smaak. Te Duits. Om de lichtinval cq. zonnewarmte te reguleren, houdt hij het op lamellen. “Zo zoek je binnen de ruimte die je hebt continu naar wat je zelf het mooiste vindt.” Het eindresultaat is heilig. “Dit moet het eerste gecertificeerde passiefhuis volgens de eisen opgesteld door het Passivhaus Institut in Nederland worden. Zoals het nu gaat, zie ik die keuring met vertrouwen tegemoet.”
Behalve een woonhuis moet het ook een ‘showcase’ worden. Gerben adviseert nu al bij de bouw van ‘laag energie woningen’, en daar wil hij na zijn eigen woonproject fulltime in doorgaan. Wie wil weten wat op dit vlak allemaal haalbaar is, kan rustig zijn passiefhuis komen bekijken. Gerben is ervan overtuigd dat passief bouwen de toekomst heeft. In veel Europese landen wordt het door de overheid al actief gestimuleerd. “Nederland kan daar niet bij achterblijven.”